انجمن مدیران صنایع

درشهرک‌های صنعتی کشور که در اختیار سازمان صنایع کوچک ایران است از مجموع ۷۰هزار هکتار اراضی از فاز عملیاتی تاکنون ۷هزار هکتار فضای سبز در ایجاد شده در حالی که توجه به محیط‌زیست و توسعه فضای سبز جزو اولویت‌های شهرک‌های صنعتی است و باید ۱۵درصد از فاز عملیاتی شهرک‌های صنعتی به ایجاد فضای سبز اختصاص داده شود.

این در حالی است که از مجموع ۱۳۲هزار هکتار اراضی شرکت شهرک‌های صنعتی ایران تاکنون، ۷۰ هزار هکتار وارد فاز عملیاتی شده و ۳۰هزار هکتار آن دراختیار سرمایه‌گذاران قرار گرفته و ۲۲هزار هکتار زمین صنعتی آماده واگذاری به سرمایه‌گذاران است.
هر واحد صنعتی مستقر در شهرک صنعتی موظف است ۱۰درصد از زمین را به ایجاد فضای سبز اختصاص دهد. همچنین بنابر اساسنامه سازمان صنایع کوچک و شرکت شهرک‌های صنعتی نیز ۱۵درصد از فضای شهرک‌های صنعتی باید از سوی شرکت شهرک‌های صنعتی به فضای سبز تبدیل شود. انجام این امر در ارائه پایان کار آنان نیز مد نظر قرار می‌گیرد.

سهم ۱۵درصدی فضای سبز
پیش از این علی یزدانی، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت به صمت گفت: ۳۶هزار واحد صنعتی در شهرک‌ها و نواحی صنعتی کشور موظف به ایجاد ۱۰هزار هکتار فضای سبز در داخل واحدهای خود هستند.
به گفته وی، توجه به محیط‌زیست و توسعه فضای سبز جزو اولویت‌های شهرک‌های صنعتی است و باید ۱۵درصد از فاز عملیاتی شهرک‌های صنعتی به ایجاد فضای سبز اختصاص داده شود.

تفکیک فضای عمومی و اختصاصی
ایجاد فضای سبز برای جلوگیری از آلایندگی‌های محیطی برای صنعتگران اهمیت دارد. به طوری که وجود فضایی عاری از هر گونه آلایندگی، مطلوب تولید است و نخستین کسی که از حفظ محیط‌زیست و کاهش آلایندگی‌ها سود می‌برد، خود واحدهای صنعتی و تولیدکنندگان به‌ویژه تولیدکنندگان مواد غذایی و بهداشتی هستند.
ایجاد فضای سبز در شهرک‌های صنعتی در دو قسمت اجرایی از سوی شرکت شهرک‌های صنعتی در فضای شهرک‌ها و همچنین ایجاد فضای سبز در داخل واحد صنعتی به‌وسیله صنعتگران از هم جدا شده است اما درنظر داشته باشید که بحث توسعه فضای سبز در دو بخش استفاده از درختان و پوشش گیاهی و نیز ایجاد تصفیه‌خانه‌ها و هدایت خروجی آنها در آبیاری فضای سبز مورد توجه است.

مجوزها در گرو ایجاد فضای سبز
امیر طیبی‌نژاد، مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی قم، در بیان اهمیت ایجاد فضای سبز در شهرک‌ها و نواحی صنعتی کشور اظهار کرد: توسعه فضای سبز شهرک‌های صنعتی در راستای حفظ محیط‌زیست امری ضروری برای تولید و اشتغال است بنابراین بیش از ۳۰۰ هکتار فضای سبز در سطح شهرک‌ها و نواحی صنعتی قم ایجاد شده است.
طیبی‌نژاد تصریح کرد: این میزان فضای سبز قسمتی از فضای سبز شهرک‌های صنعتی است که ما ایجاد کرده‌ایم زیرا خود واحدهای صنعتی نیز موظف به ایجاد فضای سبز در داخل واحد هستند در غیراین صورت مجوزهای لازم برای فعالیت را دریافت نخواهند کرد.

فراتر از ۱۵ درصد
اهمیت ایجاد و توسعه فضای سبز در برخی شهرک‌های صنعتی تا جایی است که در کرمانشاه، ۱۶ درصد از اراضی فاز عملیاتی شهرک‌های صنعتی را به خود اختصاص داده است.
شاهپور قنبری، مدیرعامل سابق شرکت شهرک‌های صنعتی کرمانشاه از اهمیت ایجاد فضای سبز و تصفیه‌خانه مرکزی در مهم‌ترین برنامه‌های شهرک‌های صنعتی این استان به صمت گفت و افزود: حدود ۲۱۶ هکتار از زمین‌های شهرک‌ها را به فضای سبز اختصاص داده‌ایم و مساحت فضای سبز در شهرک‌های استان مثال‌زدنی است.
قنبری ایجاد تصفیه‌خانه پساب واحدهای صنعتی را دیگر محور اقدامات این شرکت برای تامین آب فضای سبز برشمرد و اظهار کرد: واحدهای صنعتی که تولید دارند باید پساب واحد خود را پیش‌تصفیه کنند و به حد استاندارد برسانند سپس به تصفیه‌خانه مرکزی شهرک صنعتی تحویل دهند. بنابراین در حوزه ایجاد تصفیه‌خانه پساب واحدهای صنعتی هم‌اکنون ۷۹درصد از واحدهای صنعتی بهره‌بردار زیرپوشش تصفیه‌خانه فاضلاب هستند.

اهمیت آب در ایجاد و نگهداری فضای سبز
هزینه‌بر بودن ایجاد و نگهداری فضای سبز یکی از مشکلات در این بحث است زیرا با وجود استفاده از سیستم آبیاری قطره‌ای همچنان هزینه‌های نگهداری از فضای سبز بسیار است. در این شرایط اهمیت مصرف بهینه آب، حفظ آب در زمین و نیز حفظ خاک زراعی که با درخت و مرتع ایجاد می‌شود، بر هیچکس پوشیده نیست. بنابراین آبیاری قطره‌ای یا استفاده از خروجی آب تصفیه‌خانه را می‌توان برای ایجاد فضای سبز به کار گرفت که البته درحال‌حاضر خروجی تصفیه‌خانه برخی شهرک‌های صنعتی، خروجی مطلوب و پایدار را ندارد تا بتوان با اطمینان از آن برای فضای سبز استفاده کرد.
وجود تصفیه‌خانه‌های فاضلاب در شهرک‌ها و نواحی صنعتی می‌تواند در مبحث آب‌گردانی و استفاده دوباره از آب مهم و حیاتی باشد. ساخت تصفیه‌خانه فاضلاب علاوه بر جلوگیری از مشکلات زیست‌محیطی و کاهش آلودگی در ایجاد فضای سبز و صیانت از محیط‌زیست نیز بسیار موثر است. واحدهای تولیدی و صنعتی نیز با رعایت اصول زیست‌محیطی و نصب پیش‌تصفیه می‌توانند در افزایش کارآیی تصفیه‌خانه فاضلاب موثر واقع شوند.
کمک به تکمیل و ایجاد تصفیه‌خانه‌های فاضلاب شهرک‌های صنعتی برای تصفیه پساب صنعتی از مواردی است که دولت برای آن بودجه ۸۴۶ میلیارد تومانی درنظر گرفته که بر اساس پیش‌بینی دولت قرار است ظرفیت این تصفیه‌خانه‌ها در بخش تصفیه پساب صنعتی به ۲۹۷هزار و ۳۰۰ مترمکعب در روز و در بخش تصفیه دوباره پساب صنعتی به ۶۰هزار مترمکعب در روز برسد.
هرچند در برخی استان‌ها هنوز واحدهای صنعتی فعال به سیستم تصفیه فاضلاب متصل نشده‌اند اما در حال حاضر ۱۶۹ شهرک و ناحیه صنعتی در کشور دارای تصفیه‌خانه فاضلاب هستند که مجموع ظرفیت متوسط مدول این تصفیه‌خانه‌ها بیش از ۱۴۴هزار و ۷۰۰ مترمکعب در روز است. برای احداث این تصفیه‌خانه‌ها تاکنون بیش از ۳هزار میلیارد ریال هزینه شده است.
بنا بر این گزارش، توجه به ایجاد فضای سبز، توسعه شبکه فاضلاب و تصفیه‌خانه‌های شهرک‌های صنعتی ازجمله مواردی است که در حوزه محیط‌زیست از سوی شهرک‌ها مدنظر قرار گرفته و امید است این الزامات زیست‌محیطی از سوی واحدهای تولیدی مستقر در شهرک‌ها و نواحی صنعتی نیز رعایت شود