انجمن مدیران صنایع

سال ۱۴۰۳ با نوسانات قابل توجهی در رشد اقتصادی ایران همراه بوده است. در حالی که در فصل بهار، اقتصاد کشور رشد قابل قبولی را تجربه کرد، اما در ماه‌های بعدی، برخی بخش‌ها با چالش‌هایی مواجه شدند.

مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش اخیر خود، تصویری روشن از وضعیت بخش‌های مختلف اقتصاد ایران در این دوره زمانی ارائه می‌دهد؛ این گزارش نشان می‌دهد که رشد اقتصادی ایران در فصل بهار ۱۴۰۳، عمدتاً به دلیل افزایش تولید در برخی بخش‌ها مانند کشاورزی و نفت و گاز بوده است. با این حال، در ماه‌های بعدی، رشد این بخش‌ها با نرخ کمتری ادامه یافته و حتی در برخی موارد کاهش یافته است.

از سوی دیگر، بخش صنایع و معادن با چالش‌هایی جدی مواجه شده و رشد منفی را تجربه کرده است. در ادامه این گزارش، به بررسی دقیق‌تر عملکرد هر یک از بخش‌های اقتصادی خواهیم پرداخت.

با توجه به آخرین آمار منتشر شده از سوی بانک مرکزی، اقتصاد ایران در فصل بهار سال ۱۴۰۳ با رشد ۳.۲ درصدی تولید ناخالص داخلی مواجه بوده است، این در حالی است که رشد اقتصادی بدون نفت در این فصل ۲.۵ درصد گزارش شده است.

همچنین، بر اساس برآوردهای مرکز پژوهش‌ها، رشد اقتصادی کشور در ماه‌های تیر و مرداد ۱۴۰۳ به ترتیب ۱.۴  و ۲.۳ درصد بوده است. رشد اقتصادی بدون نفت در این دو ماه نیز به ترتیب ۰.۶ درصد و ۲ درصد برآورد شده است.

با توجه به نمودار زیر ترکیب رشد اقتصادی در ماه‌های تیر و مرداد ۱۴۰۳ نشان‌دهنده نقش متفاوت بخش‌های مختلف اقتصاد است. در تیرماه، بخش کشاورزی با سهم ۰.۲۹ واحد درصد، بخش نفت و گاز با سهم ۰.۸۶ واحد درصد و گروه صنایع و معادن با سهم ۰.۲۹ واحد درصد و گروه خدمات با سهم منفی ۰.۰۳ واحد درصد به رشد اقتصادی کمک کردند.

در مردادماه سال ۱۴۰۳ نیز، بخش کشاورزی با سهم ۰.۴۵ واحد درصد و بخش نفت و گاز با سهم ۰.۴۸ واحد درصد به رشد اقتصادی کمک کردند. با این حال، گروه صنایع و معادن با سهم منفی ۰.۳۶ واحد درصد، اثر کاهشی داشت. در مقابل، گروه خدمات با سهم قابل توجه ۱.۶۹ واحد درصد، بیشترین سهم را در رشد اقتصادی این ماه به خود اختصاص داده است.

بر اساس آخرین گزارش‌ مرکز پژوهش‌های مجلس، گروه صنایع و معادن در فصل بهار سال ۱۴۰۳ رشد قابل توجه ۳.۶ درصدی را تجربه کرده است. این گروه شامل بخش‌های کلیدی از قبیل ساختمان، صنعت، معدن، و تأمین آب، برق و گاز طبیعی است. با این حال، در ماه‌های تیر و مرداد ۱۴۰۳، روند رشد این گروه تغییر کرده و به ترتیب ۱.۲ درصد و ۱.۶ درصد کاهش یافته است. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که این کاهش عمدتاً به دلیل افت تولید در بخش‌های صنعت و معدن بوده است.

بر اساس این گزارش، تولید ناخالص داخلی در فصل بهار سال ۱۴۰۳ رشد ۳.۲ درصدی را تجربه کرده است. این در حالی است که رشد اقتصادی بدون نفت در این فصل به ۲.۵ درصد رسیده است.

به طور کلی بر اساس برآوردهای مرکز پژوهش‌ها، این روند در ماه‌های تیر و مرداد ۱۴۰۳ ادامه پیدا کرده و رشد اقتصادی با نفت به ترتیب ۱.۴ درصد و ۲.۳ درصد و رشد اقتصادی بدون نفت نیز به ترتیب ۰.۶ درصد و ۲ درصد برآورد شده است.

بررسی دقیق‌تر بخش‌های مختلف اقتصاد نشان می‌دهد که در تیر و مرداد ۱۴۰۳، بخش کشاورزی به دلیل افزایش تولید محصولات باغی و دامی و افزایش بارندگی، رشد قابل توجه ۲.۸ و ۳ درصدی را تجربه کرده است؛ بخش نفت و گاز به دلیل افزایش تولید نفت خام، رشد ۹ و ۵.۴ درصدی را ثبت کرده است. در مقابل، گروه صنایع و معادن به دلیل کاهش شاخص صنایع بورسی و کاهش سرمایه‌گذاری در بخش ساختمان، با کاهش ۱.۲ و ۱.۶ درصدی مواجه بوده است. گروه خدمات نیز به دلیل کاهش فعالیت در بخش‌های اصلی خود، با رشد منفی ۰.۱ و ۳.۲ درصدی روبرو بوده است.